Zo kies je de beste rekenmethode voor jouw basisschool
Is jouw school zich aan het oriënteren op een nieuwe rekenmethode? In dit artikel vind je meer informatie en tips over het kiezen van een methode die goed past bij jouw school en jouw manier van lesgeven:
Rekenmethodes in het Nederlandse basisonderwijs
Nederland kent verschillende lesmethodes voor rekenen in het basisonderwijs. Alle rekenmethodes behandelen de kerndoelen die de overheid heeft vastgesteld. Ze helpen jou als leerkracht met structuur bij het rekenonderwijs.
Qua inhoud verschillen ze wel enorm van elkaar. Elke school bepaalt zelf welke methode ze gebruikt. Het kiezen van de juiste rekenmethode kan een grote impact hebben op het leerproces van de leerlingen. Hoe kies je dan ook de rekenmethode die het beste past bij jouw school of klas?
Wat is een rekenmethode?
Een rekenmethode is een gestructureerde manier van lesgeven met aandacht voor de verschillende rekenvaardigheden. Een methode leidt leerlingen stapsgewijs door de lesstof. Welke rekenvaardigheden dat zijn, dat staat in de kerndoelen die zijn opgesteld door de overheid.
Kerndoelen
Deze kerndoelen zijn heel globaal beschreven en dit geeft de rekenmethodes de ruimte om zelf invulling te geven aan de inhoud. Hierdoor ontstaan er verschillen tussen de rekenmethodes in wat er aangeboden wordt, wanneer iets aangeboden wordt, maar ook hoe vaak iets aangeboden wordt.
Rekenvaardigheden
Het aanleren van rekenvaardigheden is een essentieel onderdeel van het basisonderwijs. Door middel van rekenen leren kinderen om te gaan met getallen, hoe ze moeten optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen. Daarnaast leren ze hoe ze meten, tijd aflezen en werken met geld.
Een goede rekenmethode is afgestemd op de ontwikkelingsfases van kinderen en biedt op een heldere manier uitleg. Daarnaast biedt een goede rekenmethode de mogelijkheid tot differentiatie, zodat leerlingen op hun eigen niveau kunnen werken.
Sommige methodes zijn gebaseerd op traditionele lesmethodes, terwijl andere methodes gebruikmaken van moderne technologieën en interactieve digitale leeromgevingen. In dit artikel richten we ons op de nieuwste edities van de meest gebruikte rekenmethodes in Nederland.
Wist je dat Gynzy 9 rekenmethodes ondersteunt?
Koppel in Gynzy een rekenmethode en geef adaptief onderwijs volgens jouw favoriete methode.
Ben je als basisschool verplicht om een rekenmethode te kiezen?
Nee, basisscholen zijn niet verplicht om een rekenmethode te kiezen. Er zijn ook (steeds meer) scholen die zonder methode werken en een eigen leerlijn gebruiken. Je kunt als basisschool dus zelf een route kiezen, zolang je maar voldoet aan de kerndoelen.
In de kerndoelen voor het basisonderwijs is vastgesteld dat leerlingen aan het einde van de basisschooltijd voldoende rekenvaardigheden moeten hebben opgedaan.
Omdat een rekenmethode doorgaans voldoet aan de kerndoelen, kiezen veel scholen voor een van de rekenmethodes die in Nederland op de markt zijn.
De 4 populairste rekenmethodes
Een rekenmethode wordt meestal ontwikkeld door een uitgever, die ook de schoolboeken en overige materialen uitgeeft die hoort bij de lesmethode.
De methodes behandelen de kerndoelen, maar er is veel vrijheid om te bepalen hoe methode de lesstof opbouwt, vormgeeft en aanbiedt. Daardoor zijn er onderling veel verschillen.
Binnen het Nederlandse basisonderwijs zijn dit de nieuwste edities van de meest gebruikte methodes voor rekenen:
Pluspunt 4
De wereld in getallen 5
Alles Telt Q
Getal en Ruimte Junior
Pluspunt 4
Pluspunt 4 is de nieuwste Pluspunt rekenmethode van Malmberg, de uitgeverij die naast Pluspunt ook De wereld in getallen uitgeeft. In Nederland kiest ongeveer driekwart van de scholen voor een rekenmethode van Malmberg.
Pluspunt 4 is gericht op het ontwikkelen van rekenvaardigheden door middel van contextuele opdrachten. De nadruk ligt op begrip van de lesstof in plaats van enkel berekeningen uitvoeren. Hierdoor worden rekenvaardigheden in een bredere context geplaatst. Dit vergroot het begrip van de leerlingen.
Een van de voordelen van Pluspunt 4 is dat het onderwijs aansluit bij de belevingswereld van de leerlingen en daardoor motiverend werkt. Een nadeel van de methode kan zijn dat het niet altijd voldoende uitdaging biedt voor meer begaafde leerlingen.
De wereld in getallen 5
De wereld in getallen 5, oftewel WIG 5, is net als Pluspunt 4 een lesmethode van Malmberg. Het is ontwikkeld volgens het expliciete directe instructiemodel (EDI-model) en biedt differentiatiemogelijkheden om leerlingen op hun eigen niveau te laten werken. De methode bevat ook veel oefeningen en werkbladen om de lesstof te oefenen.
Scholen kiezen voor De wereld in getallen 5 omdat de leerstof op een overzichtelijke manier wordt gepresenteerd en de leerlingen stap voor stap door de stof worden geleid. Ook bestaat de jaarplanning uit een volledig programma van 36 weken waardoor het jou als leerkracht maximaal ondersteunt. Dat kan ook een nadeel zijn voor leerkrachten die meer regie willen.
Alles telt Q
Thieme Meulenhoff heeft Alles Telt Q ontwikkeld. Deze methode voor rekenen richt zich niet alleen op het correcte antwoord van de som, maar ook op het proces van het leren rekenen bij kinderen. Daarnaast is er aandacht voor automatisering van rekenen.
De methode is gestructureerd en biedt veel oefeningen en herhaling om de leerlingen vertrouwd te maken met de rekenvaardigheden. Alles Telt Q motiveert leerlingen tot het nemen van eigenaarschap en het durven maken van fouten en het daarvan leren.
Een voordeel van Alles Telt Q is dat het de nadruk legt op het ontwikkelen van een stevige basis, waardoor leerlingen goed voorbereid zijn op vervolgonderwijs. Een nadeel kan zijn dat het soms als saai en voorspelbaar kan worden ervaren door leerlingen.
Getal & Ruimte Junior
Noordhoff heeft al jaren een bekende wiskundemethode voor het voortgezet onderwijs. Getal & Ruimte Junior is van dezelfde makers, en ontwikkeld voor leerlingen in het basisonderwijs als methode voor rekenen. Met Getal & Ruimte Junior krijgen leerlingen dus een goede aansluiting op de brugklas en zijn ze goed voorbereid op het vak wiskunde in het voortgezet onderwijs.
Naast de goede aansluiting op het voortgezet onderwijs, kan ook de focus op het begrip en het visualiseren van wiskundige concepten een voordeel zijn.
Een nadeel van de Getal & Ruimte Junior rekenmethode kan zijn dat het wat minder gericht is op het oefenen van specifieke rekenvaardigheden. Sommige kinderen hebben mogelijk meer oefening nodig om bepaalde rekenvaardigheden onder de knie te krijgen. De methode kan ook uitdagender zijn voor kinderen die minder wiskundig begaafd zijn, waardoor zij meer ondersteuning nodig hebben bij het begrijpen van de lesstof.
Overige rekenmethodes
Naast deze rekenmethodes zijn er ook andere methodes beschikbaar, of eerdere versies van bovengenoemde methodes. Zo bestaan er ook oudere versies van Pluspunt, De wereld in getallen en Alles Telt.
Gynzy sluit bijvoorbeeld aan bij deze methodes voor rekenen:
Alles Telt - 2 (2009)
Alles Telt - 1 (2001)
Alles Telt Q - 3 (2020)
Getal & Ruimte junior - 1 (2017)
Pluspunt - 4 (2019)
Pluspunt - 3 (2009)
Pluspunt - 2 (2002)
Rekenrijk - 3 (2009)
Reken Zeker - 1 (2010)
Rekenwonders - 1 (2011)
De wereld in getallen - 5 (2019)
De wereld in getallen - 4 (2009)
Wizwijs - 1 (2009)
Tip: je kunt in Gynzy niet alleen al deze rekenmethodes koppelen, maar ook eigen leerlijnen maken. Hoe wil jij rekenonderwijs geven?
Waar moet je op letten bij het kiezen van een rekenmethode?
Bij het kiezen van een nieuwe rekenmethode zijn er een aantal zaken waar je als school op kunt letten:
Visie en doelstellingen van de school
De nieuwe rekenmethode moet aansluiten bij de visie en doelstellingen van de school. Het is daarom belangrijk om als school eisen te stellen aan de rekenmethode. Waar moet een methode aan voldoen? Hoe willen jullie de leerlingen rekenonderwijs geven? Denk hierbij bijvoorbeeld aan de manier waarop de lesstof wordt aangeboden, de mate van differentiatie die mogelijk is en de manier waarop de voortgang van de leerlingen wordt bijgehouden.
Aansluiting bij de kerndoelen en leerlijnen
De nieuwe rekenmethode moet aansluiten bij de kerndoelen en leerlijnen van het basisonderwijs. Controleer daarom of de methode voldoet aan de gestelde eisen vanuit de overheid. Het is belangrijk dat de methode alle vaardigheden en onderwerpen behandelt die nodig zijn voor een goede basis in rekenen.
Differentiatiemogelijkheden
Controleer of de methode genoeg differentiatie biedt op zowel individueel- als groepsniveau. Een goede rekenmethode biedt verschillende differentiatiemogelijkheden, zodat leerlingen op hun eigen niveau kunnen werken. Ook is het handig als de methode (digitale) mogelijkheden biedt voor adaptief onderwijs, zodat onder andere de opdrachten automatisch worden aangepast aan het niveau van de leerling.
Gebruiksvriendelijkheid en ondersteuning
De nieuwe rekenmethode moet gebruiksvriendelijk zijn en makkelijk toe te passen zijn in de dagelijkse praktijk. Biedt de methode een goede handleiding? Zijn er trainingen voor leerkrachten? Daarnaast is het belangrijk dat de methode gebruikmaakt van moderne technologieën en interactieve digitale leeromgevingen, zodat leerlingen op een moderne en aansprekende manier kunnen leren.
Natuurlijk is de keuze voor een rekenmethode niet het enige wat bepaalt of leerlingen voldoende rekenvaardigheid ontwikkelen. De didactische vaardigheden van de leerkracht zijn ook heel belangrijk, net als voldoende aandacht aan het opsporen en begeleiden van individuele leerbehoeften van leerlingen.
Adaptief leren en interactief lesgeven in het rekenonderwijs
Om effectief rekenonderwijs te kunnen geven, wil je je lessen interessant en boeiend maken voor je leerlingen. Rekenmethodes die mogelijkheden bieden voor meer interactie en adaptief leren kunnen hierbij helpen.
Interactief lesgeven
Interactieve lesmethoden zijn ontworpen om leerlingen actief te betrekken bij het leerproces en het leren van rekenvaardigheden. Denk aan het spelen van rekenpuzzels en spelletjes, het werken in kleine groepjes en het toepassen van real-life scenario's om rekenvaardigheden te oefenen. Interactieve lesmethoden zijn ontworpen om de leerervaring van leerlingen te verbeteren en hun enthousiasme voor rekenen aan te wakkeren.
Adaptief leren
Adaptief leren gaat over het aanpassen van het leerproces op basis van de vaardigheden en behoeften van individuele leerlingen. Bij adaptieve opgaven krijgen leerlingen op maat gemaakte opdrachten en feedback op basis van hun prestaties en voortgang. Dit draagt niet alleen bij aan differentiatie in de klas maar kan ook helpen bij het bereiken van een hoger niveau van rekenvaardigheden voor alle leerlingen. In Gynzy vind je uitsluitend adaptieve opgaven.
Innovatieve lesmethoden om rekenen leuker te maken
Educatieve digibord software kan ook een waardevol hulpmiddel zijn bij het oefenen van rekenvaardigheden, interactief lesgeven en adaptief leren. Interactieve lessen die gebruikmaken van digibordtools zijn niet alleen effectief, maar ook nog eens leuk! Dit houdt leerlingen geboeid en gemotiveerd tijdens een rekenles. Zo kan het gebruik van technologie in de klas bijdragen aan een betere leerervaring voor leerlingen en het behalen van betere leerresultaten.
Welke rekenmethode kies jij?
Het kiezen van de juiste rekenmethode is van groot belang voor succes in het basisonderwijs en kan het leren van rekenen ook leuker maken. Door continu te blijven innoveren en nieuwe technologieën te omarmen, zal de toekomst van rekenen in het basisonderwijs alleen maar beter worden.
Hoe je je rekenonderwijs ook wilt vormgeven, Gynzy biedt altijd een manier die bij jou past!
Over Gynzy
Gynzy is een onafhankelijk leerplatform waar leerlingen in het basisonderwijs kunnen leren op hun eigen niveau. Met meer dan 500.000 opgaven kunnen scholen en leerkrachten Gynzy aanvullend gebruiken bij 31 van de meest gebruikte lesmethodes voor rekenen en spelling.