Groep 8, Blok 4, Week 3, Les 13
8.000 scholen gebruiken Gynzy
92.000 leerkrachten gebruiken Gynzy
1.600.000 leerlingen gebruiken Gynzy
Introductie
Je activeert de voorkennis door leerlingen de vragen over de windroos en wereldkaart te laten beantwoorden.
Staat de N op de windroos altijd bovenaan? Waarom wel/niet?
Benoem het lesdoel en het belang van de les. Bespreek dat je weet dat de lichtbron van de achterkant komt, als de schaduw aan de voorkant van een object valt.
Instructie
Leg uit dat als het licht van een lamp of de zon schijnt op een object, er een schaduw ontstaat.
Als de zon hoger staat, blijft de schaduw van de boom dan op dezelfde plek? Leg uit.
Heeft een boom een grotere schaduw dan een plant? Leg uit. 
Bespreek hoe een schaduw ontstaat, namelijk door licht vanaf de andere kant van de windroos. De schaduw valt dus altijd in de tegengestelde richting van de lichtbron. Laat dit zien aan de hand van het voorbeeld. Wanneer het licht uit het noordwesten komt, valt de schaduw van het object in het zuidoosten. Laat leerlingen oefenen met het bepalen vanuit welke richting het licht komt. Leg vervolgens uit dat de zon opkomt in het oosten en ondergaat in het westen. In de ochtend en avond staat de zon dus laag. In de middag staat de zon het hoogst. Laat leerlingen de voetballen met hun schaduw in de juiste volgorde slepen.
Hoe weet je welke schaduw bij de bal hoort in de ochtend?
Waarom is de schaduw van de middelste bal klein?
Leg uit hoe je rekent met verhoudingen en schaduwen. Je meet eerst de afbeelding en de schaduw op. In het echt is de molen 6 meter hoog. Op de afbeelding is deze 3 centimeter hoog. Je bepaalt welke verhouding hierbij hoort: 6 meter in het echt, is 3 centimeter op de afbeelding. De schaduw van de molen is 6 centimeter lang. De schaduw is dus 2 keer zo lang als de molen, dus de echte lengte van de schaduw is ook 2 keer zo lang. De schaduw is in het echt is dan 6 × 2 = 12 meter. Oefen hiermee. Gebruik steeds de liniaal om de schaduw te meten.
Hoe weet je hoe lang de schaduw van B op de tekening moet zijn?
Als het object bij B 12 centimeter was in plaats van 1 centimeter, hoe lang moest de schaduw dan zijn op de tekening?
Controleer of de leerlingen begrijpen hoe schaduwen ontstaan en werken door ze de stellingen te laten controleren.
Verwerking
Bespreek de voorbeeldopgaven om de leerlingen een beeld te geven van wat ze kunnen verwachten in de verwerking. Leerlingen die de verlengde instructie niet hoeven te volgen, gaan zelfstandig aan de slag met de verwerking van de les.
Verlengde instructie
Leg uit dat licht altijd uit de tegengestelde richting komt van de schaduw. Als de schaduw in het zuiden is, komt het licht uit het noorden. Laat leerlingen hiermee oefenen. Bespreek vervolgens hoe je uitrekent hoe lang een schaduw in het echt is. Je meet de schaduw met de liniaal. Je bepaalt welke verhouding hierbij hoort. Nu kun je de werkelijke lengte van de schaduw berekenen. Oefen hier samen mee.
Hoe lang is de schaduw van het huis?
Afsluiting
Je controleert of de leerlingen het lesdoel begrijpen door te vragen hoe je weet welke zon bij de schaduw van de boom hoort en uit welke richting het zonlicht komt. Sluit de les af door leerlingen in groepjes een schaduw te laten tekenen bij een voorwerp uit de klas met behulp van een zaklamp. Hierna wisselen ze door en bepalen ze bij de schaduwen van andere groepjes vanuit welke richting het licht van de zaklamp kwam.
Ontdek meer!
Over Gynzy
De digitale oplossingen van Gynzy zijn altijd een waardevolle aanvulling voor jouw basisschool. Versterk je onderwijs met kant-en-klare lessen, activiteiten en hulpmiddelen. Hiermee bespaar je tijd die je weer in kunt zetten waar het er echt toe doet: voor de klas.
Gynzy geeft leerkrachten weer tijd om les te geven.