Kolomsgewijs aftrekken t/m 1000 zonder overschrijding

Algemeen

Leerlingen leren kolomsgewijs aftrekken tot en met 1000 zonder overschrijding.

Belang

Met kolomsgewijs aftrekken kun je getallen aftrekken die je niet in één keer uit je hoofd kan aftrekken. Je kunt zo gemakkelijk meerdere grote getallen van elkaar afhalen. Zo kun je bijvoorbeeld uitrekenen hoeveel afleveringen je nog moet kijken van een televisieserie.

Introductie

Vraag de leerlingen wat het grootste getal is dat ze kunnen maken met de getallen die op het digibord staan.

Instructie

Leg uit dat je bij kolomsgewijs aftrekken de getallen van de som onder elkaar zet. Vervolgens kun je dit van elkaar aftrekken door van links naar rechts te rekenen. Je begint dus eerst met het uitrekenen van de honderdtallen. Deze trek je van elkaar af. Daarna haal je de tientallen van elkaar af en tot slot trek je de eenheden van elkaar af. Al deze uitkomsten zet je in het schema en je geeft aan wat de hulpsommen zijn. Als je de getallen uit het schema bij elkaar optelt, weet je wat de uitkomst is. Deze uitkomst zet je onderaan in het schema. Vervolgens staat er een som in een schema waarbij steeds een andere rij geel gemarkeerd is. Vraag de leerlingen of ze weten welke tussensom bij elke gekleurde rij hoort. Hiermee kun je controleren of leerlingen weten welke stappen ze moeten doorlopen. Daarna laat je een schema zien waarbij de tussenstappen moeten worden ingevuld. Laat de leerlingen deze getallen opschrijven en omhoog houden, zodat je het kunt controleren. Gum vervolgens het vakje uit om te laten zien wat het antwoord is. Oefen vervolgens nog het kolomsgewijs optellen met twee sommen waarbij bij het ene schema de som al is ingevuld en bij het andere schema de som nog ingevuld moet worden.

Controleer of de leerlingen kolomsgewijs kunnen aftrekken met behulp van de volgende vragen/opdracht:
- Waarom is het handig om kolomsgewijs op te tellen?
- Wat betekenen de letters H T E?
- Waar begin je altijd bij kolomsgewijs rekenen?
- Reken deze sommen kolomsgewijs uit: 567 - 36 en 484 - 362

Inoefening

De leerlingen oefenen eerst met het kolomsgewijs aftrekken door aan te geven wat de tussenstappen zijn. Vervolgens rekenen ze een aantal sommen kolomsgewijs uit. Deze sommen bestaan uit twee of drie getallen die de leerlingen van elkaar af moeten trekken.

Afsluiting

Je bespreekt met de leerlingen nog eens dat het belangrijk is om kolomsgewijs te kunnen aftrekken tot en met 1000, omdat je zo op een handige manier sommen kunt uitrekenen. Controleer of de leerlingen weten dat ze bij kolomsgewijs aftrekken van links naar rechts rekenen. Laat twee kinderen op het digibord zien die iets zeggen over de ingevulde tabel. Vraag de leerlingen welk kind gelijk heeft en vraag ook waarom. Vervolgens laat je de overige stellingen zien en vraag je wie er gelijk heeft. Vraag ook waarom de ander geen gelijk heeft en vraag leerlingen wat er volgens hen fout is aan de uitspraak van het kind.

Aandachtspunten

Voor leerlingen die moeite hebben met kolomsgewijs aftrekken, kun je de betekenis van H T E herhalen en hoe je de getallen in een HTE-schema plaatst. Schrijf de hulpsommen uit. Markeer eventueel honderdtallen, tientallen en de eenheden, zodat het duidelijk zichtbaar wordt wat je bij elkaar telt.