Groep 8, Blok 7, Week 2, Les 7
8.000 scholen gebruiken Gynzy
92.000 leerkrachten gebruiken Gynzy
1.600.000 leerlingen gebruiken Gynzy
Introductie
Je activeert de voorkennis door leerlingen uit het doolhof met verschillende bewerkingen te laten ontsnappen.
Hoe reken je 96 : 8 uit?
Benoem het lesdoel en het belang van de les. Bespreek dat als je de Romeinse cijfers kent en hiermee kunt rekenen, je weet uit welk jaartal een oude toren komt.
Instructie
Bespreek de Romeinse cijfers en vergelijk deze met de cijfers uit ons schrift. Leg uit dat de Romeinse cijfers uit de tabel de enige cijfers zijn in het Romeinse schrift. Met deze cijfers kun je alle getallen maken door cijfers te combineren. Bespreek het Romeinse getal MXII. Om te bepalen welk getal dit is, lees je van links naar rechts. MXII lees je af als 100 + 10 + 2 = 112.
Welke verschillen vallen je op tussen de Romeinse cijfers en cijfers uit ons schrift?
Is 1000 het hoogste getal wat er bestaat in Romeinse cijfers? Leg uit. 
Herhaal dat je Romeinse cijfers, net als getallen uit ons schrift, van links naar rechts leest. Bespreek nu de 3 rekenregels met Romeinse cijfers. De eerste rekenregel is dat als het eerste Romeinse cijfer kleiner is dan het tweede Romeinse cijfer, het eraf wordt getrokken. Laat dit zien bij het voorbeeld XC. De tweede rekenregel is dat je alleen de Romeinse cijfers I, X en C mag aftrekken van een ander Romeins cijfer. Laat dit zien bij het getal 45. Dit noteer je als XLV en niet als VL, omdat je de V niet van de L mag aftrekken. De derde rekenregel is dat er niet meer dan 3 dezelfde Romeinse cijfers naast elkaar mogen staan. Het getal 4 noteer je dus als IV en niet als IIII. Hetzelfde geldt voor het getal 400, wat je als CD noteert in plaats van CCCC. Sleep het memoblaadje omhoog ter ondersteuning van de Romeinse cijfers. Oefen met het herkennen van Romeinse cijfers en het noteren van de Romeinse cijfers.
Waarom moet je bij het getal CM 100 van 1000 aftrekken?
Bedenk een getal tussen de 500 en 1000 van 5 Romeinse cijfer dat meer waard is dan CM.
Leg uit hoe je rekent met Romeinse cijfers. Ontcijfer eerst de 2 Romeinse getallen. Daarna voer je de bewerking uit die wordt gevraagd. De uitkomst mag je wel noteren in cijfers uit ons schrift.
Welk getal is het meest waardplus: Noteer de uitkomst van de som MCX + LXI in Romeinse cijfers.
Controleer of de leerlingen begrijpen hoe ze Romeinse cijfers herkennen en kunnen omzetten door ze de getallen met Romeinse cijfers van klein naar groot te laten slepen.
Verwerking
Bespreek de voorbeeldopgaven om de leerlingen een beeld te geven van wat ze kunnen verwachten in de verwerking. Leerlingen die de verlengde instructie niet hoeven te volgen, gaan zelfstandig aan de slag met de verwerking van de les en de taak.
Verlengde instructie
Herhaal wat Romeinse cijfers zijn en bespreek hoe je een getal met Romeinse cijfers afleest. Je leest, net als getallen in ons schrift, van links naar rechts. Bespreek de rekenregels voor getallen met Romeinse cijfers met de voorbeelden. Gebruik hierbij het memoblaadje met de waarde van de Romeinse cijfers. Laat leerlingen oefenen met het herkennen van Romeinse cijfers en het noteren van Romeinse cijfers.
Hoe bepaal je wat hetzelfde is als 39?
Afsluiting
Je controleert of de leerlingen het lesdoel begrijpen door te vragen of leerlingen kunnen uitleggen waarom het getal 69 wordt genoteerd als LXIX in plaats van LXIIII. Maak daarna 4 teams. Laat een team de dobbelsteen werpen en het getal met Romeinse of westerse cijfers omzetten in de kleur van het vak waar de pion staat. Controleer telkens de uitkomst. Als de uitkomst fout is, moet het team een vakje terug.
Ontdek meer!
Over Gynzy
De digitale oplossingen van Gynzy zijn altijd een waardevolle aanvulling voor jouw basisschool. Versterk je onderwijs met kant-en-klare lessen, activiteiten en hulpmiddelen. Hiermee bespaar je tijd die je weer in kunt zetten waar het er echt toe doet: voor de klas.
Gynzy geeft leerkrachten weer tijd om les te geven.