Splitsen en aanvullen tot een tienvoud

Algemeen

De leerlingen oefenen met splitsen van willekeurige getallen t/m 90 door de gegeven getallen aan te vullen tot een tienvoud.

Belang

Het is handig om dit te kunnen zodat je snel weet hoe je een getal in twee cijfers kunt verdelen. Er zitten 50 dieren in het asiel, waarvan 42 honden en de rest katten. Als je het getal 50 kunt splitsen, weet je dat er dan 8 katten zijn.

Introductie

De leerlingen oefenen met doortellen tot het tiental. Wijs een leerling aan die een getal uit de cirkel mag kiezen. De leerling telt hardop door tot het volgende tiental. Vervolgens tikt hij een ander kind aan en wordt er een nieuw getal gekozen.

Instructie

Leg stap voor stap uit hoe je het getal 40 kunt splitsen aan de hand van de eierdozen. Welk getal staat er al? Tel die eerst. Tel dan vanaf 34 verder hoeveel je er nog hebt en vul de splitsing in. Ik splits het getal 40 in 34 en 6. Bespreek dan het aanvullen door verder te tellen bij de eierdozen waar je het totaal van de eieren niet kunt zien. De leerlingen tellen hier in hun hoofd door hoeveel eieren er nog bij moeten om aan te vullen tot het tienvoud. Leg dan aan de hand van de context uit dat je het getal 30 kunt splitsen in 24 en 6. Je telt vanaf 24 verder tot het tienvoud via sprongen op de getallenlijn. Laat eerst zien hoe je doortelt met sprongen van 1 en daarna dat je ook een sprong van 6 kunt maken. Laat vervolgens de splitstabel van 30 zien. Hier valt op dat er in de linkerkolom steeds één bij komt en dat er in de rechterkolom juist één af gaat. Vraag of de leerlingen ook andere splitsingen van 30 weten. Oefen op deze manier ook met de splitsing van 60. Controleer vervolgens of de leerlingen de splitsingen in kunnen vullen zonder context of visuele ondersteuning. De leerlingen tellen hier door in hun hoofd.

Controleer of de leerlingen het begrepen hebben door de volgende vragen te stellen:
- Hoe kun je een tienvoud makkelijk splitsen? (het getal dat je al weet, aanvullen tot het tienvoud)
- Waarom is het handig om te kunnen splitsen?

Inoefening

De leerlingen oefenen eerst met aanvullen van tienvouden waarbij een afbeelding is gegeven. Dan oefenen ze met het splitsen van tienvouden zonder afbeelding en vervolgens door de splistabel van een tienvoud in te vullen.

Afsluiting

De leerlingen oefenen met aanvullen tot de gegeven tienvouden. Daarna vullen ze de splitstabellen in. Bespreek dan nogmaals waarom het belangrijk is om te kunnen splitsen en hoe je dit bij tienvouden handig kunt doen.

Aandachtspunten

Leerlingen die nog moeite hebben met splitsen, kunnen oefenen met MAB-materiaal. Zo kun je de tientallen en eenheden inzichtelijk maken als je aanvult tot het tienvoud.

Instructiemateriaal

MAB-materiaal.