Groep 4, Blok 9, Week 1, Les 4
8.000 scholen gebruiken Gynzy
92.000 leerkrachten gebruiken Gynzy
1.600.000 leerlingen gebruiken Gynzy
Introductie
Je activeert de voorkennis door de leerlingen heen- en terug te laten tellen met sprongen van 10.
Wat is het verschil tussen heen- en terugtellen?
Benoem het lesdoel en het belang van de les. Bespreek dat je de bedragen op kunt tellen maar dat je ook 34 euro van het geld in je portemonnee kan betalen. Dan trek je af.
Instructie
Herhaal hoe je erachter komt dat een optelsom met tientaloverschrijding is, door in te gaan op het optellen van alleen de eenheden. Leg uit dat in het voorbeeld de eenheden samen boven de 10 uitkomen en dat er dus sprake is van tientaloverschrijding. Licht toe hoe je de som oplost. Leg vervolgens uit hoe je aftrekken met tientaloverschrijding in een som herkent. Leg uit dat je in het voorbeeld niet 3 - 8 uit kunt rekenen, het gaat dus om tientaloverschrijding. Leg vervolgens uit hoe je aftrekt met tientaloverschrijding. 
Vervolgens laat je de leerlingen oefenen met het rijgend optellen. Leg uit dat de leerlingen eerst moeten bepalen of het om tientaloverschrijding gaat of niet, door naar de eenheden te kijken. Wanneer deze opgeteld onder de 10 blijven, is er geen sprake van tientaloverschrijding. Laat de leerlingen de stappen en de getallenlijn tekenen.
Bedenk een andere som waarbij je rijgend optelt zonder tientaloverschrijding.
Bedenk een andere som waarbij je rijgend optelt met tientaloverschrijding.
Daarna laat je de leerlingen oefenen met het rijgend aftrekken. Leg uit dat de leerlingen eerst moeten bepalen of het om tientaloverschrijding gaat of niet door naar de eenheden te kijken. Wanneer je de eenheden van elkaar af kunt halen, gaat het niet over tientaloverschrijding. Laat de leerlingen de te nemen stappen en de getallenlijn tekenen.
Bedenk een andere som waarbij je rijgend aftrekt zonder tientaloverschrijding.
Bedenk een andere som waarbij je rijgend aftrekt met tientaloverschrijding.
Hierna wordt er geoefend met het uitrekenen van verhaalsommen. Sleep het memoblaadje in beeld om de stappen voor het uitrekenen van verhaalsommen te kunnen laten zien. Laat de leerlingen een handige strategie bepalen en laat ze de stappen uitwerken.
Controleer of de leerlingen begrijpen hoe ze verhaalsommen uit moeten rekenen door ze te laten bedenken wat er mis is gegaan bij het volgen van het stappenplan. Laat de leerlingen de fout herstellen.
Verwerking
Bespreek de voorbeeldopgaven om de leerlingen een beeld te geven van wat ze kunnen verwachten in de verwerking. Leerlingen die de verlengde instructie niet hoeven te volgen, gaan zelfstandig aan de slag met de verwerking van de les en de taak.
Verlengde instructie
Leg uit dat je bij optellen met tientaloverschrijding 2 keer moet splitsen en bij optellen zonder tientaloverschrijding 1 keer. Leg uit dat je in beide gevallen eerst splitst in tientallen en eenheden. Bij rijgend optellen met tientaloverschrijding splits je de eenheden verder door naar de eenheden van het eerste getal uit de som te kijken. Tel in 2 of 3 stappen op via de getallenlijn. Laat de leerlingen hiermee oefenen door de stappen en de getallenlijn tekenen.
Als je de 27 verandert in 23, hoe vaak splits je de 23 dan?
Vervolgens leg je uit dat het aantal keer dat je moet splitsen bij aftrekken vergelijkbaar is met het optellen en laat je de leerlingen hiermee oefenen.
Als je de 67 verandert in 69, hoe vaak splits je de 69 dan?
Hierna wordt er geoefend met het uitrekenen van verhaalsommen.
Afsluiting
Je controleert of de leerlingen het lesdoel begrijpen door te vragen wat het verschil is tussen optellen en aftrekken wanneer het gaat om sommen met tientaloverschrijding. Daarna deel je getalkaarten tot en met 50 uit. Laat de leerlingen rondlopen en bevriezen wanneer je stop roept. Dan maken de leerlingen tweetallen. Je klikt op de draaischijf om te bepalen of de leerlingen een optel- of aftreksom moeten maken. De leerlingen rekenen de som uit en vervolgens herhaal je de stappen.
Ontdek meer!
Over Gynzy
Gynzy maakt onderwijs makkelijker én leuker. Versterk je onderwijs met kant-en-klare lessen, activiteiten en hulpmiddelen. Hiermee bespaar je tijd die je weer in kunt zetten waar het er echt toe doet: voor de klas.
Gynzy geeft leerkrachten weer tijd om les te geven.