Aftrekken t/m 100 via 1 meer of minder

Algemeen

Leerlingen leren aftrekken tot en met 100 waarbij ze steeds één erbij moeten tellen of één eraf moeten halen.

Belang

Bespreek met de leerlingen dat het handig is als je kunt aftrekken met steeds één meer of één minder. Als je weet wanneer je er steeds één bij moet tellen of één eraf moet halen, hoef je niet alle sommen apart uit te rekenen.

Introductie

Je laat een trap zien en vraagt aan de leerlingen wat de juiste volgorde van de getallen is wanneer je deze ordent van klein naar groot. Zet de getallen op de juiste plaats op de trap. Daarna geef je iedere leerling een getalkaartje. De leerlingen moeten één of meerdere buurgetallen zoeken en vervolgens in de juiste volgorde gaan staan. Er zullen groepjes ontstaan van 3 leerlingen. Let erop dat je minimaal één getal tussen twee groepjes van drie laat, zodat er geen rij van zes leerlingen ontstaat die elkaars buurgetallen zijn.

Instructie

Je laat het MAB-materiaal op het digibord zien. Geef aan dat er 80 blokjes waren en er 40 worden weggehaald. Er zijn dus nog 40 blokjes over. Bespreek ook de andere sommen die horen bij de blokjes. Vraag de leerlingen of hen iets opvalt aan de sommen. Het tweede getal is steeds ééntje meer. Er zijn niet altijd afbeeldingen die je kunt gebruiken om te tellen. Soms staat er ook alleen een som. Vergelijk dan beide sommen. Als het tweede getal één meer is in de tweede som, is het antwoord één minder in de tweede som. Laat de sommen op het digibord zien en vraag de leerlingen wat de antwoorden zijn. Vraag ook hoe zij achter het antwoord van de tweede en derde som zijn gekomen. Hebben zij deze opnieuw uitgerekend of hebben zij er één bij geteld?
Daarna laat je de blokjes zien en geef je aan dat er samen 67 blokjes waren. Er worden er 50 weggehaald, dus er zijn nog 17 blokjes over. Bespreek ook de andere sommen. Vraag de leerlingen of hen iets opvalt aan de sommen. Geef aan dat het eerste of het tweede getal steeds ééntje minder is. Er zijn niet altijd afbeeldingen die je kunt gebruiken om te tellen. Soms staat er ook alleen een som. Vergelijk dan beide sommen. Als het eerste getal één minder is in de tweede som, is het antwoord ook één minder. Laat de sommen op het digibord zien en vraag de leerlingen wat de antwoorden zijn. Vraag ook hoe zij achter het antwoord van de tweede en derde som zijn gekomen. Hebben zij deze opnieuw uitgerekend of hebben zij er één bij geteld? Geef aan dat wanneer het tweede getal in de tweede som één minder is dan in de eerste som, het antwoord één meer is. Oefen ook de sommen die hierbij horen en vraag hoe de leerlingen het hebben berekend. Vervolgens laat je de sommen op het digibord zien en rekenen de leerlingen dit uit. Laat hen de antwoorden opschrijven en omhoog houden, zodat je het kunt controleren.

Controleer of de leerlingen kunnen aftrekken tot 100 via één meer of minder met de volgende vraag/opdrachten:
- Waar moet je naar kijken om te weten of er steeds één bij moet of dat er één af gaat?
- Reken de volgende sommen uit: 79 - 9 = en 79 - 10 =
- Reken de volgende sommen uit: 46 - 6 = en 46 - 5 =

Inoefening

De leerlingen oefenen eerst met het aftrekken via één meer of één minder waarbij de leerlingen antwoord moeten geven op twee sommen. Daarna oefenen ze met het optellen via één meer of minder met drie sommen.

Afsluiting

Je bespreekt met de leerlingen nog eens dat het belangrijk is om te kunnen aftrekken tot en met 100 waarbij je er steeds één bij moet tellen of één eraf moet halen, omdat je zo snel een rij sommetjes op kunt lossen zonder iedere som apart uit te rekenen. Vervolgens laat je de sommen op het digibord zien en rekenen de leerlingen dit uit. Bespreek vervolgens de antwoorden en vraag ook hoe leerlingen de sommen hebben uitgerekend. Vraag of ze iedere som opnieuw hebben uitgerekend of dat ze het antwoord op een handige manier te weten zijn gekomen door er één bij te doen of er één af te halen.

Aandachtspunten

Leerlingen die moeite hebben met het aftrekken met steeds één meer of minder, kunnen gebruikmaken van MAB-materiaal. Laat hen eerst het totaal aantal blokjes neerleggen. Daarna haalt de leerling het aantal blokjes eraf dat bij de som staat. Vervolgens laat je een som zien waarbij het antwoord ééntje meer is. De leerling legt eerst het totaal aantal blokjes neer en haalt er daarna één minder af, zodat het antwoord één meer is. Dit herhaal je, maar je laat dan een som zien waarbij het antwoord één minder is.